تحوت (Thoth)

تحوت از مهمترین ایزدان مصر باستان به شمار می‌رود. در سراسر مصر به عنوان ایزد ماه، دانش، جادوگری، ادبیات، خرد و اختراعات، سخن گوی ایزدان و نگاهبان آثار ایشان شناخته شده بود.

تحوت در اساطیر قبطی خدای راستین جهان، یا دمیژ (خدای آفریننده جهان مادی) و ایزدی به شکل لک لک است که در هرموپولیس ماگنا (تخم کیهانی) گذارده‌ است و تنها با صدای خویش، کار آفرینش را به پایان برد.

Thot_تحوت

چون او نخست از ازل ( آشفتگی ازلی کیهان و اقیانوس ازلی) بیدار گشت، لب‌هایش را گشود و از صدایی که برون فرستاد، سبب آفرینش مادی چهار ایزد و چهار ایزدبانو شد. به همین سبب، هرموپولیس بعدها خونوم (شهر هشت ایزد) نام گرفت. این ایزدان هشت گانه با کلام خویش به آفرینش گیتی ادامه دادند. از نوشته‌های کهن بر می‌آید که آنان صبح گاهان و شبان گاهان سرودهای آیینی بر می‌خوانند تا از استمرار گردش خورشید اطمینان یابند.

تحوت در کتاب اهرام٬ گاه کهن‌ترین فرزند «رع»، گاه فرزند گب و نات، برادر «ایزیس»، «ست» و «نفتیس» است. اما معمولاً به خانوادهٔ اوزیریس تعلق ندارد و صرفا وزیر و کاتب مقدس اوزیریس به شمار می‌رود.

تحوت را معمولاً با سر لک‌لک نمایانده‌اند که تاج ماه بر کاکل دارد، یا گاه فاقد آن است. بیش تر تمایل داشتند او را به صورت همین پرنده بنمایانند، اما گاهی او را میمونی با سر سگ نیز نمایانده‌اند که نشان دهنده ان است که این ایزد دوران تاریخی، محتملا از آمیختگی شخصیت دو ایزد ماه (یکی به گونهٔ پرنده و دیگری به گونهٔ میمون) پدید آمده‌است. معمولا در یک دست عنخ (کلید نیل یا کلید زندگی) و در دست دیگر واز (نوعی عصا) حمل می کند. یونانیان او را با هرمس، پیام‌رسان ایزدان، یکی میپنداشتند.

دانش و خرد کامل به تحوت اعطا شده‌است و هم اوست که همهٔ هنرها و علوم، از جمله حساب، نقشه برداری، هندسه، ستاره‌شناسی، فال گیری، جادو، پزشکی، جراحی، موسیقی، آلات موسیقی بادی و سازه‌های زهی، طراحی و مهم تر از همه «نگارش» را پدید آورد که بدون آن، انسان همهٔ آموزه‌ها و سود مندی کشفیات خود را فراموش می‌کرد. او بنیانگذار تصویرنگاری (هیروگلیف) بود و ایزد کلام مقدس نام گرفت.

Thot_Egypt_تحوت

آنوبیس (Anubis)

آنوبیس ایزد مرگ و مردگان و تدفین در مصر باستان بود. Anubis_Black

روح مرده در دادگاه واپسین بوسیله وی راهنمایی می گردد و این ایزد جاده و راه آخرت را برای این روح هموار و مفتوح میسازد. آنوبیس در جهان برزخ دست روح مرده را در دست خود میگیرد و به دادگاه واپسین راهنمایی می کند و به خدایان معرفی می کند و پس از این معرفی مراسم وزن کردن قلب روح مرده انجام می شد اگر قلب مرده سبک تر بود به جهان بهشت راه می یافت ولی اگر سنگین تر بود توسط تمساح مورد حمله قرار می گرفت و از بین می رفت .

anubis-scales-justice

مانند دیگر خدایان مصری، آنوبیس هم صورت حیوانی داشته و هم انسان‌واره بوده است. آنوبیس با سر شغال یا سگ وحشی تصویر می‌شود. او اکثراً به صورت سگ‌سانی سیاه رنگ یا انسان‌واره‌ای با سری سگ‌سان و سیاه به تصویر کشیده شده است.

آنوبیس یکی از ایزدان بسیار کهن است و در قدیمی‌ترین طومارها از او نام به میان آمده. او در اوج شکوهش به عنوان نگاهبان مردگان تصویر شده است. شهری که آنوبیس در آن پرستیده میشد «سینوپولیس» نامیده می شد.

آنوبیس را در کتیبه ها پسر چهارم «رع» یا خدای خورشید شمرده اند اما سپس جزء خانواده اوزیریس قرار گرفت و از این خانواده به شمار رفته است.«نفتیس» مادر آنوبیس، از «اوزیریس» فرزندی به دنیا آورد که بعدها به آنوبیس موسوم گشت . اما مادر آنوبیس او را سر راه گذارد و ترک نمود و «ایزیس» همسر اصلی اوزیریس وی را بفرزندی پذیرفت و پرورش داد بی آنکه بیوفایی شوهر خود اوزیریس را در نظر گرفته باشد.

آنوبیس وقتی به سن رشد رسید و بزرگ شد در جنگهای پدر شرکت نمود و پس از کشته شدن اوزیریس در دفن و کفن وی با ایزیس یاری کرد و برای اینکه جسد اوزیریس فاسد نگردد جسد را برای نخستین بار مومیایی کرد و بدین جهت بنام خدای مومیایی اموات موسوم است و روح آدمیزاد را تا گورستان مشایعت می کند و در عزای وی شرکت می نماید. آنوبیس از روزگار کهن در مراسم کفن و دفن مردگان حاضر می شد و ادعیه و سرود در این مراسم خطاب به وی خوانده می شد.

anubis-mummification